Борис Укачинович Укачин - jайымды ла чындыкты сӱӱген бичиичи, поэт, прозаик, публицист ле кӧчӱреечи. Оныҥ сӧстӧриле, "Jаҥдарга белен багынбас, / Jамы сурап jалынбас, / Jастырза да jалкыбас, / Jарганат болуп jажынбас" - кижи.
Ӧскӧ ӱлгерде ол чике айдынган эди: "Мен коркыбазым jӱрӱмнеҥ, коркыбазым ӧлӱмнеҥ, jаҥыс ла jажытту тӧгӱннеҥ, jажырбазым, коркыырым".
Б.Укачин - алтайлап чыккан он алты бичиктиҥ авторы, ол тоодо тӧрт прозалык jуунты; орус тилле он тӧрт бичик чыгарган, оныҥ тӧрӧл тилге кӧчӱргени кӧп ле jарлу. Ол тоодо эрте jашта кӧчӱрген Ч.Айтматовтыҥ "Кожоҥныҥ кӱӱзи" (1961), "Туулардыҥ ла чӧлдӧрдиҥ повестьтери" (1964). Бичиичиниҥ ӱлгерлери телекейге де jарлалган.
Малчылар ошкош тӧп ӱлгерлерим,
Европаныҥ тилдерине кӧчӱрилди.
Алтайлап айткан тегин ле сӧстӧрим,
Англия ла Франция jерине jетти
- деп, ол бойы ӱлгерлейт.
Оныҥ тургузылган сурактары jаҥыс ла Алтайдыҥ ар-бӱткени ле аҥ-кужы эмес, элдеҥ озо алтай кижи бойыныҥ угы-тӧзин билер бе, тӧрӧл тилиле куучынданат па, кеп-кийимин jылыйткан ба, калыктыҥ тӱӱкизиле, культуразыла jилбиркейт пе?
Ӧйдиҥ ӧҥзӱре сурактарын ончозынаҥ озо кӧдӱрип, бу тартужыда ол эрте кӱйӱп калды. Оныҥ кӧдӱрген сурактары jӱрӱмде одус jылдыҥ бажында ойто орныктырылат. Бӱгӱн кажы ла алтай укту кижи мен кем? деген суракка, поэттиҥ сӧстӧриле, "Мен - Алтайда ӧскӧн мӧҥӱн мӧштиҥ мӧҥкӱлик бӱри!" - деп, оморкодылу айдар аргалу.
Борис Укачинович Укачин 2003 jыл тӱгенер алдында ол jерден "тустап барды", мӧҥкӱлик адын ла jайаан энчизин Алтайдыҥ, Сибирьдиҥ, Россияныҥ кӧп укту калыктарыныҥ литературазына ла культуразына ӱргӱлjикке артырып.
Мен мӧҥӱн,
Мӧҥкӱлик болуп jайалгам.
Ачу-корон соокко до тоҥгом,
айдары jок изӱге де кӱйгем.
Jе качан да оҥбогом,
Jе качан да кубулбагам,
Кубулчаҥды сӱӱбейтем,
Кубуларын билбейтем
- деп, Б.Укачин ак-чек айдынатан. Нениҥ учун дезе ол - "Алтайда ӧскӧн мӧҥӱн мӧштиҥ мӧҥкӱлик бӱри!".
Б.Укачинниҥ чӱмделге телекейи солун ла байлык. Литературада ол романнаҥ башка ончо жанрларды ченеген. Драма бичибеген де болзо, jе оныҥ чӱмдемелдери аайынча кӧргӱзӱ-ойындар сценада тургузылатан: "Мен кем?", "Кичӱ изӱ ай", "Ӧлӧргӧ jетире эм де узак".